Ile dziecko może nie robić kupy?

Wstęp

Wielu rodziców z niepokojem obserwuje rytm wypróżnień swojego dziecka, zastanawiając się, czy wszystko jest w porządku. Prawda jest taka, że norma w tej kwestii jest znacznie szersza, niż się powszechnie uważa. U niemowląt karmionych piersią stolec może pojawiać się kilkanaście razy dziennie lub raz na kilkanaście dni – i obie te sytuacje mogą być całkowicie normalne. Kluczowe jest obserwowanie nie tylko częstotliwości, ale przede wszystkim samopoczucia dziecka i charakterystyki stolca.

Problemy z wypróżnianiem u dzieci mają różne podłoża – od błędów żywieniowych, przez psychologiczne bariery, po indywidualne tempo rozwoju układu pokarmowego. W artykule tym przyjrzymy się, co naprawdę powinno niepokoić, jakie są skuteczne metody pomocy oraz kiedy konieczna jest interwencja lekarza. Znajdziesz tu praktyczne wskazówki, które pomogą Ci odróżnić naturalne wahania od sytuacji wymagających działania.

Najważniejsze fakty

• Norma częstotliwości wypróżnień u dzieci jest bardzo szeroka – u niemowląt karmionych piersią może to być od kilkunastu razy dziennie do raz na 7-10 dni, a u starszych dzieci od 3 razy dziennie do 3 razy w tygodniu.
• Ważniejsza od samej częstotliwości jest konsystencja stolca i samopoczucie dziecka – alarmujące powinny być twarde, zbite stolce, ból podczas wypróżniania czy ślady krwi.
• U niemowląt karmionych mlekiem modyfikowanym maksymalny czas bez kupy to zwykle 5 dni, podczas gdy u karmionych piersią może to być nawet 14 dni – pod warunkiem dobrego samopoczucia dziecka.
• Najczęstsze przyczyny zaparć u dzieci to dieta uboga w błonnik, niedostateczna ilość płynów oraz psychologiczny lęk przed bólem związanym z wypróżnianiem.

Co uważa się za normę w częstotliwości wypróżnień u dzieci?

Wielu rodziców martwi się, gdy ich dziecko nie robi kupy przez kilka dni. Norma w częstotliwości wypróżnień u dzieci jest jednak bardzo szeroka i zależy od wielu czynników, takich jak wiek, sposób karmienia czy indywidualne uwarunkowania. U niemowląt karmionych piersią stolec może pojawiać się nawet kilkanaście razy na dobę lub raz na kilka dni – obie sytuacje mieszczą się w granicach normy, o ile maluch dobrze przybiera na wadze i nie wykazuje niepokojących objawów.

U starszych dzieci częstość wypróżnień zwykle stabilizuje się i wynosi od 3 razy dziennie do 3 razy w tygodniu. Ważniejsza od samej częstotliwości jest jednak konsystencja stolca i samopoczucie dziecka. Alarmujące powinny być:

• twarde, zbite stolce przypominające kozie bobki
• widoczny wysiłek i ból podczas defekacji
• ślady krwi na stolcu lub papierze toaletowym
• brudzenie bielizny (może świadczyć o przeciekaniu luźnego stolca wokół zalegającej masy kałowej)

Różnice między niemowlętami karmionymi piersią a mlekiem modyfikowanym

Układ pokarmowy niemowląt karmionych piersią funkcjonuje nieco inaczej niż u tych otrzymujących mleko modyfikowane. Pokarm matki zawiera naturalne prebiotyki, które sprzyjają powstawaniu miękkich stolców o konsystencji musztardy. Dlatego dzieci karmione piersią mogą wypróżniać się bardzo często (nawet po każdym karmieniu) lub przeciwnie – rzadko (nawet raz na 7-10 dni), co również jest normalne.

Jak zmienia się rytm wypróżnień wraz z wiekiem dziecka

Wraz z rozwojem dziecka i wprowadzaniem nowych pokarmów do diety, rytm wypróżnień ulega zmianom. Noworodki w pierwszych tygodniach życia wypróżniają się bardzo często, nawet po każdym karmieniu. W 2-3 miesiącu życia często obserwuje się zmniejszenie częstotliwości, co wynika z dojrzewania układu pokarmowego.

Przełomowym momentem jest rozpoczęcie rozszerzania diety około 6. miesiąca życia. Wprowadzenie stałych pokarmów powoduje, że stolec staje się bardziej uformowany, a jego częstotliwość może się zmniejszyć. U przedszkolaków i dzieci szkolnych normą jest wypróżnianie od 3 razy dziennie do 3 razy w tygodniu, pod warunkiem, że nie towarzyszą temu żadne niepokojące objawy.

Pamiętaj, że każde dziecko jest inne i ma swój indywidualny rytm. Obserwuj nie tylko częstotliwość, ale przede wszystkim samopoczucie dziecka i charakterystykę stolca. W razie wątpliwości zawsze warto skonsultować się z pediatrą.

Zastanawiasz się, jak powiedzieć chłopakowi, że mi się podoba, nie mówiąc mu tego? Odkryj subtelne sposoby na wyrażenie uczuć bez słów.

Kiedy brak kupy u dziecka staje się problemem?

Zastanawiając się, ile dziecko może nie robić kupy, warto przede wszystkim obserwować jego zachowanie i ogólny stan. Sam brak stolca przez kilka dni nie zawsze oznacza problem, zwłaszcza u niemowląt karmionych piersią. Alarmujące powinny być natomiast następujące sytuacje:

• dziecko nie wypróżnia się dłużej niż 7-10 dni (w zależności od wieku)
• widoczny dyskomfort, płacz i napięcie podczas prób oddania stolca
• twardy, zbity stolec powodujący ból
• brak apetytu i rozdrażnienie
• wzdęty, twardy brzuszek

U starszych dzieci problemem staje się sytuacja, gdy wypróżnienia występują rzadziej niż 2 razy w tygodniu i towarzyszy im wyraźny dyskomfort. Ważne jest, by odróżnić prawdziwe zaparcia od naturalnych wahań rytmu wypróżnień, które mogą wynikać ze zmian w diecie czy codziennej aktywności.

Objawy wskazujące na zaparcia u dziecka

Rozpoznanie zaparć u dziecka nie opiera się tylko na częstotliwości wypróżnień. Kluczowe są objawy towarzyszące, które świadczą o trudnościach z oddaniem stolca:

1. Charakter stolca – twarde, suche „bobki”, często o zwiększonej średnicy
2. Zachowanie dziecka – napinanie się, płacz, unikanie siadania na nocniku
3. Fizyczne oznaki – ból przy wypróżnianiu, ślady krwi na papierze toaletowym
4. Objawy ogólne – brak apetytu, rozdrażnienie, wzdęcia

Szczególnie niepokojące jest tzw. brudzenie bielizny, które wielu rodziców błędnie bierze za biegunkę. W rzeczywistości może to świadczyć o przeciekaniu luźniejszego stolca wokół zalegającej masy kałowej.

Kryteria diagnostyczne zaparć według specjalistów

Lekarze diagnozują zaparcia u dzieci na podstawie kryteriów Rzymskich IV, które uwzględniają:

W praktyce klinicznej ważne jest również wykluczenie tzw. czerwonych flag – objawów sugerujących organiczne podłoże zaparć, takich jak:

• późne oddanie smółki (>48h po urodzeniu)
• rodzinne występowanie choroby Hirschsprunga
• wstążkowate stolce
• zaburzenia wzrastania

Pamiętaj, że wczesne rozpoznanie i leczenie zaparć może zapobiec powstaniu błędnego koła bólu i lęku przed wypróżnianiem, które często prowadzi do przewlekłych problemów.

Poznaj Anetę Figiel – kim jest, ile ma lat, jak wygląda jej kariera i życiorys. Fascynująca historia, która inspiruje.

Jak długo niemowlę może nie robić kupy?

To jedno z najczęstszych pytań, jakie zadają sobie rodzice niemowląt. Okres bez wypróżnień u niemowląt może znacznie różnić się w zależności od sposobu karmienia. W przypadku dzieci karmionych piersią normą jest nawet 10-14 dni bez stolca, pod warunkiem, że maluch dobrze przybiera na wadze i nie wykazuje niepokojących objawów. Dla porównania, u niemowląt karmionych mlekiem modyfikowanym przerwa między wypróżnieniami zwykle nie przekracza 3-5 dni.

Specyfika wypróżnień u noworodków

Pierwsze tygodnie życia to czas, gdy układ pokarmowy dziecka intensywnie dojrzewa. Noworodki w pierwszych dniach życia powinny oddać smółkę – gęsty, ciemnozielony stolec. Jeśli to nie następuje w ciągu 48 godzin od urodzenia, konieczna jest konsultacja lekarska. W kolejnych tygodniach rytm wypróżnień stabilizuje się, ale nadal może być bardzo różny:

• 1-6 tydzień: częste wypróżnienia, nawet po każdym karmieniu
• 6 tydzień – 3 miesiąc: możliwe wydłużenie przerw między stolcami
• Po 3 miesiącu: ustalenie indywidualnego rytmu wypróżnień

Warto pamiętać, że u noworodków karmionych piersią stolec ma charakterystyczną żółtą, półpłynną konsystencję i kwaśny zapach. U dzieci na mleku modyfikowanym jest bardziej zwarty i ciemniejszy.

Kiedy brak kupy u niemowlęcia powinien niepokoić

Choć długie przerwy między wypróżnieniami u niemowląt często mieszczą się w normie, są sytuacje wymagające konsultacji z pediatrą:

• Brak smółki w pierwszych 48 godzinach życia – może wskazywać na niedrożność jelit
• Wymioty treścią żółciową przy jednoczesnym braku stolca
• Twardy, napięty brzuszek połączony z niepokojem dziecka
• Brak przyrostu masy ciała pomimo prawidłowego karmienia
• Krew w stolcu lub na pieluszce

Rodziców powinien zaniepokoić także wysiłek i płacz podczas prób wypróżnienia, nawet jeśli stolec ostatecznie jest miękki. Może to świadczyć o zaburzeniach koordynacji mięśniowej (dyschezji niemowlęcej), która wymaga specjalistycznej oceny.

Dowiedz się, dlaczego dieta pudełkowa Wygodnej Diety w Warszawie to hit 2024 roku. Mnóstwo atutów, które przekonają Cię do wypróbowania!

Dlaczego dziecko nie robi kupy? Główne przyczyny

Problem z wypróżnianiem u dzieci może mieć różne podłoża. Najczęściej wynika z błędów żywieniowych lub psychologicznych barier, choć czasem może świadczyć o poważniejszych zaburzeniach. Warto poznać główne przyczyny, by móc skutecznie pomóc maluchowi.

U większości dzieci zaparcia mają charakter czynnościowy – co oznacza, że nie są spowodowane chorobą organiczną, ale nieprawidłowościami w funkcjonowaniu układu pokarmowego. Mechanizm powstawania takich zaparć często wygląda następująco:

1. Pojawia się pierwszy twardy stolec, który sprawia dziecku ból podczas oddawania
2. Maluch zaczyna kojarzyć wypróżnianie z nieprzyjemnym doświadczeniem
3. Dziecko świadomie wstrzymuje stolec, by uniknąć bólu
4. Zalegające masy kałowe stają się coraz twardsze, tworząc błędne koło

Czynniki żywieniowe wpływające na zaparcia

Dieta odgrywa kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu jelit. Najczęstsze błędy żywieniowe prowadzące do zaparć to:

• Niedobór błonnika – zbyt mała ilość warzyw, owoców i produktów pełnoziarnistych w diecie
• Niewystarczająca podaż płynów – szczególnie wody, która zmiękcza stolec
• Nadmiar produktów zapierających – banany, biały ryż, gotowana marchew, czekolada
• Zbyt wczesne wprowadzenie mleka krowiego – przed ukończeniem 1. roku życia
• Niewłaściwe proporcje przy przygotowaniu mleka modyfikowanego – zbyt gęsta mieszanka

W przypadku niemowląt ważnym czynnikiem jest także zmiana sposobu karmienia – przejście z piersi na mleko modyfikowane lub wprowadzanie nowych pokarmów podczas rozszerzania diety. Układ pokarmowy potrzebuje czasu, by dostosować się do nowych składników.

Psychologiczne podłoże wstrzymywania stolca

Nierzadko problemy z wypróżnianiem mają źródło w psychice dziecka. Najczęstsze przyczyny psychologiczne to:

• Lęk przed bólem – po wcześniejszych trudnych doświadczeniach z wypróżnianiem
• Stres związany z nauką korzystania z nocnika/toalety – zwłaszcza gdy towarzyszy mu presja ze strony rodziców
• Niechęć do publicznych toalet – w przedszkolu czy szkole
• Problemy emocjonalne – reakcja na zmiany w życiu (przeprowadzka, pojawienie się rodzeństwa)
• Zaburzenia sensoryczne – nadwrażliwość na bodźce związane z wypróżnianiem

W takich przypadkach kluczowe jest łagodne podejście i stopniowe oswajanie dziecka z procesem wypróżniania. Warto stworzyć przyjazną atmosferę, unikać presji czasu i kar za „wypadki”. Czasem konieczna może być konsultacja z psychologiem dziecięcym.

„Leczenie zaparcia to taki stołek, co stoi na 3 nogach: odpowiednia dieta i podaż płynów, ruch i aktywność fizyczna oraz leki.” – gastroenterolog dziecięcy

Pamiętaj, że zarówno czynniki żywieniowe, jak i psychologiczne często występują równocześnie. Kompleksowe podejście uwzględniające oba aspekty daje największe szanse na rozwiązanie problemu.

Jak pomóc dziecku, które ma problem z wypróżnianiem?

Gdy dziecko ma trudności z robieniem kupy, kluczowe jest łagodne i cierpliwe podejście. Przede wszystkim warto stworzyć przyjazną atmosferę wokół tematu wypróżniania. Unikaj presji i kar, które mogą tylko pogłębić problem. Zamiast tego staraj się:

• Zachęcać dziecko do regularnego siadania na nocniku/toalecie, najlepiej po posiłkach
• Chwalić za każdą udaną próbę, nawet jeśli nie zakończyła się wypróżnieniem
• Zapewnić komfort – odpowiedni rozmiar nakładki na sedes czy podnóżek dla mniejszych dzieci
• Pozwolić na swobodę – niektórzy mali pacjenci wolą wypróżniać się w samotności

W przypadku niemowląt pomocne mogą być masaże brzuszka wykonywane kolistymi ruchami zgodnie z kierunkiem wskazówek zegara. Można też delikatnie przyciągać nóżki do brzuszka, co pobudza perystaltykę jelit. Ważne, by wszystkie te zabiegi wykonywać w spokojnej atmosferze, gdy dziecko jest zrelaksowane.

Domowe sposoby na złagodzenie zaparć

Zanim sięgniesz po leki, warto wypróbować naturalne metody łagodzące zaparcia. Oto kilka sprawdzonych sposobów:

Dla starszych dzieci warto wprowadzić do diety produkty bogate w błonnik – otręby, pieczywo pełnoziarniste, surowe warzywa. Pamiętaj jednak, by zwiększać ilość błonnika stopniowo, aby nie wywołać wzdęć. Równie ważne jest odpowiednie nawodnienie – dziecko powinno pić głównie wodę, najlepiej małymi porcjami przez cały dzień.

„W leczeniu zaparć u dzieci najważniejsze jest przerwanie błędnego koła bólu i lęku przed wypróżnianiem. Dopiero potem można pracować nad przywróceniem prawidłowych nawyków.”

Kiedy należy sięgnąć po leki na zaparcia

Jeśli domowe metody nie przynoszą efektu po 2-3 dniach, warto rozważyć bezpieczne preparaty farmaceutyczne. W przypadku dzieci stosuje się głównie:

• Makrogole – leki pierwszego rzutu, bezpieczne nawet przy długotrwałym stosowaniu
• Laktulozę – szczególnie polecana u niemowląt, może powodować wzdęcia
• Czopki glicerynowe – działają doraźnie, nie nadają się do regularnego stosowania

Pamiętaj, że wybór leku powinien być zawsze skonsultowany z pediatrą, który dobierze odpowiednią dawkę do wieku i wagi dziecka. Szczególnie ważna jest konsultacja, gdy:

• Dziecko nie wypróżnia się dłużej niż 5-7 dni
• Pojawia się silny ból brzucha lub wymioty
• W stolcu widoczna jest krew
• Dziecko wyraźnie traci na wadze

W niektórych przypadkach lekarz może zalecić wlewkę oczyszczającą, która pomoże usunąć zalegające masy kałowe. To jednak rozwiązanie doraźne, które nie zastąpi kompleksowego leczenia zaparć.

Kiedy brak kupy wymaga pilnej konsultacji z lekarzem?

Choć okresowe problemy z wypróżnianiem u dzieci są częste, są sytuacje, gdy brak kupy wymaga natychmiastowej interwencji medycznej. Najbardziej niepokojące są przypadki, gdy dziecko nie robi kupy dłużej niż 10-14 dni, zwłaszcza jeśli towarzyszą temu inne niepokojące objawy. W takich sytuacjach zalegające masy kałowe mogą powodować nie tylko dyskomfort, ale realne zagrożenie dla zdrowia.

W praktyce klinicznej lekarze zwracają szczególną uwagę na tzw. objawy alarmowe, które mogą świadczyć o poważniejszych problemach niż zwykłe zaparcia czynnościowe. Należą do nich między innymi wymioty (szczególnie treścią żółciową), silne wzdęcie brzucha czy brak przyrostu masy ciała. W takich przypadkach nie warto czekać – lepiej od razu zgłosić się po pomoc specjalisty.

Niepokojące objawy towarzyszące zaparciom

Rodzice powinni zachować szczególną czujność, gdy brak stolca u dziecka idzie w parze z:

Gorączką – może świadczyć o rozwijającej się infekcji lub procesie zapalnym w obrębie jelit. Temperatura powyżej 38°C u niemowlęcia zawsze wymaga konsultacji lekarskiej.

Krwią w stolcu – choć często wynika jedynie z pęknięć śluzówki przy twardym stolcu, może też być objawem poważniejszych schorzeń, takich jak alergia pokarmowa czy choroba Hirschsprunga.

Zmianą zachowania – apatia, nadmierna senność lub przeciwnie – niepokój i płaczliwość mogą świadczyć o nasilającym się dyskomforcie i bólu.

„U dzieci z długotrwałym problemem zaparcia mogą pojawić się stolce tak duże, że stanowią nawet 15% masy ciała dziecka. Takie sytuacje wymagają specjalistycznego postępowania.”

Sytuacje wymagające natychmiastowej interwencji medycznej

Istnieją stany, w których nie można zwlekać z wizytą u lekarza. Natychmiastowej pomocy wymaga dziecko, u którego obserwujemy:

Brak smółki w pierwszych 48 godzinach życia – to może być pierwszy objaw niedrożności jelit, wymagający szybkiej diagnostyki i leczenia.

Wymioty treścią żółciową połączone z brakiem stolca – takie objawy mogą wskazywać na wgłobienie jelita lub inną niedrożność mechaniczną.

Silny ból brzucha z towarzyszącym napiętym, wzdętym brzuchem – szczególnie jeśli dziecko nie pozwala dotknąć brzucha z powodu bólu.

W takich przypadkach często konieczne jest wykonanie badań obrazowych (np. RTG jamy brzusznej) lub nawet hospitalizacja. Pamiętaj, że wczesna interwencja może zapobiec poważnym powikłaniom, dlatego nie wahaj się szukać pomocy, gdy stan dziecka budzi twój niepokój.

Jak zapobiegać problemom z wypróżnianiem u dzieci?

Problemy z wypróżnianiem u dzieci można skutecznie minimalizować, stosując się do kilku prostych zasad. Kluczowe jest wypracowanie zdrowych nawyków już od najmłodszych lat, co pozwoli uniknąć wielu kłopotów w przyszłości. Regularność posiłków i odpowiednia ilość płynów to podstawa prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego. Warto też zwrócić uwagę na aktywność fizyczną dziecka – ruch pobudza perystaltykę jelit i ułatwia wypróżnianie.

W przypadku niemowląt szczególnie ważne jest prawidłowe przygotowanie mleka modyfikowanego – zbyt gęsta mieszanka może powodować zaparcia. U starszych dzieci istotne jest stopniowe wprowadzanie produktów bogatych w błonnik, który naturalnie reguluje pracę jelit. Pamiętajmy jednak, że każda zmiana w diecie powinna być wprowadzana powoli, by organizm miał czas się przyzwyczaić.

Zasady prawidłowej diety zapobiegającej zaparciom

Dieta odgrywa kluczową rolę w profilaktyce zaparć u dzieci. Najważniejsze jest zapewnienie odpowiedniej ilości błonnika pokarmowego, który działa jak naturalna „miotełka” dla jelit. Dla dzieci w wieku 1-3 lata zaleca się około 19 g błonnika dziennie, podczas gdy starsze przedszkolaki powinny otrzymywać go około 25 g. Źródłem błonnika są przede wszystkim produkty pełnoziarniste, surowe warzywa i owoce ze skórką.

Równie istotna jest odpowiednia podaż płynów, szczególnie wody. Dziecko powinno pić małymi porcjami przez cały dzień, a nie tylko wtedy, gdy odczuwa pragnienie. Warto ograniczyć słodkie napoje, które nie tylko nie nawadniają właściwie, ale mogą też zaburzać naturalną florę jelitową. Dla niemowląt karmionych mlekiem modyfikowanym ważne jest, by między posiłkami podawać niewielkie ilości przegotowanej wody.

Rola aktywności fizycznej w regulacji wypróżnień

Ruch to naturalny sprzymierzeniec prawidłowego trawienia. Aktywność fizyczna pobudza mięśnie brzucha i przyspiesza pasaż jelitowy, co ułatwia regularne wypróżnienia. Dla niemowląt najlepszą formą aktywności jest swobodne machanie nóżkami i rączkami – warto więc zapewnić maluchowi odpowiednią przestrzeń do ruchu. U starszych dzieci świetnie sprawdzają się zabawy ruchowe, spacery czy proste ćwiczenia gimnastyczne.

W przypadku dzieci z tendencją do zaparć szczególnie polecane są ćwiczenia angażujące mięśnie brzucha – np. skłony czy rowerek. Ważne, by aktywność była regularna i dostosowana do wieku oraz możliwości dziecka. Nawet 15-20 minut ruchu dziennie może znacząco poprawić pracę jelit i zapobiec problemom z wypróżnianiem. Pamiętajmy też, że długie siedzenie przed telewizorem czy tabletem sprzyja zaparciom, dlatego warto ograniczać czas spędzany w pozycji siedzącej.

Wnioski

Regularność wypróżnień u dzieci to sprawa bardzo indywidualna, gdzie norma może obejmować zarówno kilka stolców dziennie, jak i jeden na kilka dni. Kluczowe jest obserwowanie nie tyle częstotliwości, co konsystencji stolca i zachowania dziecka podczas wypróżniania. U niemowląt karmionych piersią dłuższe przerwy między kurami są naturalne, podczas gdy u dzieci na mleku modyfikowanym już 3-5 dni bez stolca powinno zwrócić uwagę.

Problemy z wypróżnianiem często wynikają z błędów dietetycznych lub psychologicznego lęku przed bólem. Wczesna interwencja i łagodne podejście mogą zapobiec powstaniu błędnego koła zaparć. Pamiętaj, że w przypadku wątpliwości zawsze warto skonsultować się z pediatrą, szczególnie gdy pojawią się niepokojące objawy towarzyszące.

Najczęściej zadawane pytania

Czy to normalne, że moje karmione piersią niemowlę nie robi kupy przez tydzień?
Tak, u niemowląt karmionych piersią przerwy między wypróżnieniami mogą sięgać nawet 10-14 dni i mieszczą się w normie, o ile dziecko dobrze przybiera na wadze i nie wykazuje objawów dyskomfortu.

Jak odróżnić prawdziwe zaparcia od naturalnych wahań rytmu wypróżnień?
Kluczowe są objawy towarzyszące – twarde, bolesne stolce, wysiłek przy defekacji, brudzenie bielizny czy brak apetytu świadczą o problemie, podczas gdy samo rzadsze wypróżnianie przy miękkim stolcu może być indywidualną normą.

Kiedy brak kupy u dziecka wymaga pilnej wizyty u lekarza?
Natychmiastowej konsultacji wymagają sytuacje, gdy brak stolca łączy się z wymiotami treścią żółciową, silnym bólem brzucha, gorączką lub gdy noworodek nie oddał smółki w pierwszych 48 godzinach życia.

Jakie domowe sposoby mogę zastosować, gdy dziecko ma zaparcia?
Skuteczne mogą być: kompot z suszonych śliwek (dla niemowląt od 6. miesiąca), masaże brzuszka, ciepłe kąpiele oraz zwiększenie podaży wody. U starszych dzieci warto wprowadzić więcej produktów bogatych w błonnik.

Czy problemy z wypróżnianiem u dziecka mogą mieć podłoże psychologiczne?
Tak, lęk przed bólem po wcześniejszych trudnych doświadczeniach, stres związany z nauką korzystania z nocnika czy niechęć do publicznych toalet to częste przyczyny wstrzymywania stolca u dzieci.